Stratejik planlama ihtiyacım olan şey mi? Birçok mecrada stratejik planlama veya stratejik yönetim ile ilgili paylaşımlar görmüşsünüzdür. Peki stratejik planlama kimlerin ihtiyacı olan bir araç veya süreç? Sadece global veya büyük ölçekli şirketler için mi gerekli?
Elbette hayır. Şayet şirketinizin geleceğiyle ilgili büyüme, yatırım yapma gibi iddiası olan bir işletme sahibiyseniz, şirketinizin ölçeğinden bağımsız, stratejik planlama aradığınız o bütünsel yaklaşımı temsil eder. En genel anlamıyla, stratejik planlama şirketinizin 1-5 yıl gibi bir dönemi kapsayan orta vadedeki halini bugünden tasarlamanıza ve hedeflediğiniz sonuçlara ulaşmak için de yöntem ve taktik belirlemenize hizmet eder. Aynı zamanda belki dağınık olarak üzerinde çalıştığınız ve şirketinizin 5 yıl sonraki halini temsil eden bir taslağı, plana, rakamsal bir simülasyona ve yol haritasına dönüştürmüş olursunuz.
Stratejik planlama aşağıdaki 5 konuyla ilgili somut sonuçlar ortaya koyar.
- İş Modelinizi net finansal hedefler üzerinden tasarlayabilirsiniz.
- Şirketinizin büyüme yolculuğundaki tüm paydaşlarınızla (ortaklar, A Takımı ekip üyeleri, gibi) aynı resme odaklanmayı ve “Uyumlanma”yı sağlayabilirsiniz.
- İşletmenizin tüm fonksiyonlarını (finans, pazarlama, satış, rakipler, ekip gibi) içeren bütünsel bir bakış açısı ile tek bir oyun planı oluşturabilirsiniz.
- İşletmenizin değerini artırmak için hangi yöntem ve stratejileri kullanacağınızı ve böylelikle hangi sonuçları üretebileceğinizi olası yatırımcılara ve finansörlere detaylı bir model ile sunabilirsiniz.
- Şirketinize ve geleceğinize yatırımcı güvenini inşa edebilir ve artırabilirsiniz.
En iyi stratejik planlama ve iş planı mutlaka şu konuları içerir.
- Şirketin potansiyelini ortaya koymak üzere detaylı bir SWOT analizi (bu konudaki yazıma “SWOT Analizi ile Şirketini Nasıl Turbolarsın?“ göz atabilirsiniz!)
- Sektör, pazar ve rakiplerin değerlendirmesi
- Pazarlama planı
- Operasyon planı
- Satış organizasyon planı
- İstihdam planı ve önemli boş pozisyonların tanımını da içeren eylem planı
- Uygulanacak stratejiler ve taktikler
- Detaylı aksiyon planı (kim, ne, nasıl, ne zaman yapacak)
- 1-3-5 yıllık finansal projeksiyon
Halihazırda aşağıdaki durumlardan biri sizin için de geçerliyse, stratejik planlama ihtiyacınız olan araçtır ve bu planı yapmak size hem hız, hem zaman hem de para kazandıracaktır.
- İşinizi büyütmek ve bunun için sağlam ve kontrollü adımlar atmak istiyor ancak nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız ve yatırımınızın sonuçlarını kestiremiyorsanız,
- A takımınızla birlikte hedef belirlemek, hedef ve performans bazlı yönetime geçmek ve ölçmek için bir araç ve çözüm arayışınız varsa,
- Hedeflerimizde kararlı ve net olduğumuzda dahi yolda plan ve rota değişikliğine gitmek gerekebilir. Şartlar değiştiğinde hedefleri korurken, planımızı yeni koşullara uyarlamanıza hizmet edecek esnek ve canlı bir model ile çalışmak istiyorsanız,
- Artık işinizi bir sonraki nesile/yöneticiye devretmek veya daha az çalışarak yönetmek istiyorsanız ve bunun için kendinize 5-7 yıl süre verdiyseniz, halen bir devir veya çıkış planınız yoksa,
- Bir üst seviyeye çıkmak için finans kuruluşlarından kaynak arayışınız var ise/olacaksa,
- Şirketinizin değerini artırmak ve satışa hazırlamak gündeminizdeyse.
Evet tüm bu sayılanlardan biri sizi tarif ediyorsa, stratejik planlama yapmak için deneyimli bir ekip ve sağlam bir planlama aracına ihtiyacınız var demektir. Eğer stratejik planlama sizin ve ekibinizin yeterli deneyiminizin olmadığı bir alan ise ve/veya strateji belirlemek için seçeneklerinizi bilmiyorsanız, bu konuda dış uzmandan hizmet alabilirsiniz. Bu uzmanı seçerken 2 kriteri mutlaka dikkate almanızı öneririm. İlki, şirketinize objektif bir bakış açısıyla ve sistematik bir süreçle bakmanızı sağlayacak hangi deneyimleri var? İkincisi, şirketinize özel uyarlanabilecek canlı bir model ve stratejik planlama aracı sunabiliyor mu?
Dilerseniz, bu konudaki deneyimlerimi ve kullanmakta olduğum modeli özetle aktardığım stratejik planlama ile ilgili ön oturumumuza misafir olarak katılabilirsiniz.
Son sözümüzü Roz Townsend söylesin “Eğer başarı için plan yapmıyorsanız, o zaman hükmen başarısızlığı planlıyorsunuz demektir.”
Sevgiyle ve sağlıcakla kalın
Belma Öztürk Gürsoy
ActionCOACH İşletme Koçu