İşletmenizin büyüme sürecinde her yeni çalışan, yeni müşteri ve her bir büyüme adımının sizi daha fazla yorduğunu hissettiğiniz oluyor mu? Halbuki büyüdükçe ölçek ekonomisinin devreye girmesini ve sizin için işlerin kolaylaşmasını beklemiyor muydunuz? Gerçek şu ki, bir işletmenin büyümesine daha fazla çalışan, müşteri, ürün hattı ve bölgelerin eklenmesi nedeniyle zorluk ve karmaşanın artması eşlik eder. Bu demek oluyor ki nasıl büyüdüğünüz ve büyürken nasıl temeller attığınız önem teşkil ediyor.
Karmaşanın neden kaynaklandığına basit bir hesapla göz atalım. Henüz bir start-up aşamasındayken, kurucu ve bir asistanının olduğunu varsayalım. İki yönlü bir iletişim var ve karmaşa derecesi son derece düşük. Bu ekibe üçüncü bir kişi dahil edildiğinde iletişim trafiği ikinden altıya çıkarken, dördüncü bir kişi eklendiğinde ise iletişim trafiği 24’e zıplar. Bu demek oluyor ki 3 kişilik ekibi 4 kişiye çıkarmak yüzdesel olarak %33’lük bir artışı temsil etse de karmaşa %400 artabiliyor.
Sağlıklı bir büyüme ve karmaşanın üstesinden gelebilmek için işletmelerin başlıca 3 katalizöre ihtiyacı vardır ve bunlar aynı zamanda şirketin aşması gereken bariyerleri temsil eder.
Nedir bahsi geçen 3 bariyer?
- Artan sayıda yetenekli lidere sahip olmama
- Ölçeklenebilir bir altyapı kurulmaması
- Etkili bir pazarlamanın olmayışı
Şimdi her birine biraz daha yakından bakalım.
- Liderlik: Ortalama 20 kişinin altında ekibi olan bir işletme sahibi bu ölçekte tek başına liderlik yapmaya yetebiliyorken, bu sayı 40-70 arası bir seviyeye çıktığında ekipte diğerlerine rehberlik yapacak 4-7 arası sayıda başka liderlerin olması ve bu liderleri çıkaracak bir kültür, ortak amaç ve yetenek yönetimi sistemi kurulması gerekiyor. İyi bir çalışanın iyi bir lider olabilmesi için aranan kabiliyetleri arasında delegasyon yeteneği, öngörü geliştirmesine imkân tanıyacak derecede iyi bir iletişimle şirketin, pazarın ve müşterilerin nabzını tutabilmesi ve belki en önemlisi istikrarlı olması sayılabilir.
Şirket içinde istikrar sağlanabilmesi için şu konulara zaman ve emek yatırımı yapılması önemlidir.
- Temel Değerler: Şirket kültür değerlerinin tanımlanmış olması ve İK sistemleri sayesinde günlük aktivitenin bir parçası olarak yaşatılması
- Temel Amaç: Şirketin en üst seviyede yöneticisinin düzenli olarak her konuşmasında tutkuyla ifade ettiği ve tüm ekibi dahil eden ortak amaç.
- Hedefler: 3-5 yıllık, bir yıllık, çeyrek dönemler için hedef belirlenmesi ve bu hedeflere göre nasıl gidildiğine dair istikrarlı bir değerlendirme rutini oluşturulması
- 2. Ölçeklenebilir Bir Altyapı: İşletmeler büyürken, tıpkı kanın vücutta dolaşımı gibi, tüm hücreleriyle koordineli çalışmasını sağlayacak ve insan müdahalesini ve hatasını en aza indirgeyecek bir sistem kurulmasına doğru adım adım ilerlemek şart olur. Biliyoruz ki hangi sektörde veya işte olursanız olun, her işin %80’i rutinlerden oluşur ve bu rutinler sistem ile kolaylıkla ve en az hatayla yönetilebilir. Bu altyapı belki başlarda kontrol listeleri oluşturulması, excel üzerinden temel şirket rakamlarının takip edilmesi iken ölçek büyüdükçe bir ERP sistemi veya şirketin ihtiyaçlarına göre tasarlanmış bir yazılıma geçiş olabilir.
- 3. Pazarlama: Sağlıklı bir büyümenin önündeki en önemli bariyerlerden biri de satış departmanından ayrı olarak bir pazarlama birimi olmamasıdır. Halbuki pazarlama hem yeni müşteriler, çalışanlar, yatırımcılar gibi bağlantıları çekmemizi sağlarken hem de rekabet baskısını yönetebilmek için ihtiyacımız olan bir numaralı araçtır. Karlılık marjlarındaki düşüşü engellemek için kime, hangi ürünü hangi doğru fiyat stratejisiyle satabileceğimizi yönlendiren işletme fonksiyonudur pazarlama.
Büyüme trendinde olan ve sağlıklı bir yolda ilerlemek isteyen işletme sahiplerine, bu konularda şirketinizin mevcut durumunu değerlendirmenizi ve gelişim alanlarınızı yeni yıl stratejik planlamanıza dahil etmenizi öneririm.
Planlama demişken planlamanızı, denenmiş ve kanıtlanmış bir akışta, gerekli araçların, seçim yapabileceğiniz stratejilerin sunulduğu ve aynı zamanda 100 üzeri farklı işletme sahibiyle tanışabileceğiniz bir etkinlikte koçluk desteğimi alarak yapabilirsiniz.
Detayları buradan inceleyebilir, kayıt için bana buradan ulaşabilirsiniz. https://isinibuyut.actioncoachturkey.com/growthclub/
John C. Maxwell’in sözüyle bitirelim “Değişim kaçınılmazdır, gelişim ise tercihe ve isteğe bağlıdır.”
Sevgiyle kalın.
Belma Öztürk Gürsoy
ActionCOACH İşletme Koçu